Cumalıkızık bizim bildiğimiz kaç yüzyıllık Manav Köyü. Batı Anadolu’ya ilk gelen Osmanlı Türkleri’nin kurduğu bir yerleşim. 2014 yılında “Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu’nun Doğuşu” adıyla UNESCO Dünya Miras Listesi’ne dâhil olmuştu.
Bakalım son durum nedir? Yerinde görelim dedik, Ankara’dan Çanakkale’ye giderken yoldan içeriye saptık. Genel itibariyle kendini iyi koruyabilmiş, çok bozulmamış. Bir çok bina restorasyon görmüş ama bazılarının hala ihtiyacı var. Köy hamamı bunlardan bir tanesi. Köy Camii güzel. Karşısında çardaklı kahvede köylülerle havuz başında sohbet ettik. Erkekler kahvede memleket meseleleri konuşurken, kadınlar köy meydanında gözleme yapıp gelen turistlere hediyelik eşya, reçel satıyorlar.
Hafta içi olduğundan çok kalabalık değildi. Rahat rahat gezme imkânı bulduk. İn cin top oynuyor diye bir tabir vardır ya, aynen öyle. Biz, top oynamadık ama Cin Aralığı’ndan sağ salim geçiverdik elhamdülillah.
Köy sokaklarında çok dar bir geçit var. Bir kişi ancak geçebiliyor. Adı da Cin Aralığı. Ben önce korktum, “Kalın ense, koca göbek, bu halimle oradan geçemem, arada sıkışıp kalırım.” dedim; çok şükür aradan sıyrılıverdik.
Cumalkızık Köyü’nü görmeyen varsa tavsiye ederim. Cin Aralığı’nda sıkışıp kalan olursa mesuliyet kabul etmem.